Η πανελλαδική οργάνωση «Πρωτοβουλία για τα Δικαιώματα των Κρατουμένων» εξέδωσε πρόσφατα την ακόλουθη ανακοίνωση για τις Φυλακές Χαλκίδας:
«Η Πρωτοβουλία για τα Δικαιώματα των Κρατουμένων επισκέφθηκε τις Φυλακές Χαλκίδας, ένα παμπάλαιο κτίριο, χωρίς στοιχειώδεις υποδομές το οποίο είναι υπερπλήρες. Ένα κτίριο που το κατοικούν ζωντανοί νεκροί. Η χωρητικότητα της φυλακής είναι 127 άτομα και κατά την ημέρα της επίσκεψής μας οι κρατούμενοι ανέρχονταν σε 220 άτομα εκ των οποίων 54 αλλοδαποί διαφόρων εθνικοτήτων. Η Πρωτοβουλία συνομίλησε με κρατούμενους και τον διευθυντή της φυλακής και επισκέφτηκε τους χώρους.
Οι Χώροι
«Η Πρωτοβουλία για τα Δικαιώματα των Κρατουμένων επισκέφθηκε τις Φυλακές Χαλκίδας, ένα παμπάλαιο κτίριο, χωρίς στοιχειώδεις υποδομές το οποίο είναι υπερπλήρες. Ένα κτίριο που το κατοικούν ζωντανοί νεκροί. Η χωρητικότητα της φυλακής είναι 127 άτομα και κατά την ημέρα της επίσκεψής μας οι κρατούμενοι ανέρχονταν σε 220 άτομα εκ των οποίων 54 αλλοδαποί διαφόρων εθνικοτήτων. Η Πρωτοβουλία συνομίλησε με κρατούμενους και τον διευθυντή της φυλακής και επισκέφτηκε τους χώρους.
Οι Χώροι
Η συγκεκριμένη φυλακή είναι ασφυκτικά γεμάτη. Οι πρώτες εντυπώσεις ξεγελούν. Εισέρχεται κανείς σε έναν ευρύχωρο περιφραγμένο χώρο ο οποίος είναι πάρκινγκ για τα αυτοκίνητα του προσωπικού, όταν όμως προχωρήσει παραμέσα διαπιστώνει ότι: στην είσοδο βρίσκονται στριμωγμένα σε έναν περιορισμένο χώρο τα γραφεία της διεύθυνσης, τα μηχανήματα ελέγχου, το θυρωρείο και ο χώρος του υποτιθέμενου «ανοιχτού» επισκεπτηρίου, με δύο τραπέζια στα οποία υπάρχει διαχωριστική ξύλινη λουρίδα ύψους περίπου 50 εκ. που αποκλείει οποιαδήποτε σωματική επαφή καθώς και σειρά 6 καθισμάτων εντεύθεν κακείθεν.
Ο χώρος αυτός επικοινωνεί με ένα αρκετά περιποιημένο προαύλιο όπου υπάρχουν τα μαγειρεία, οι τουαλέτες του προσωπικού, δύο εξωτερικοί θάλαμοι καθώς και το κυρίως κτίριο με τους υπόλοιπους θαλάμους. Το προαύλιο αυτό δεν είναι επισκέψιμο από τους κρατούμενους. Οι κοινόχρηστοι χώροι ήταν σχετικά καθαροί, προφανώς λόγω της επίσκεψής μας.
Επισκεφτήκαμε τα μαγειρεία, το χώρο του κλειστού και του «ανοιχτού» επισκεπτηρίου καθώς και έναν αποπνικτικό θάλαμο περίπου 40τμ στον οποίο υπήρχε το αδιαχώρητο, καθώς είναι στοιβαγμένα συνολικά 22 άτομα σε κουκέτες τη μία δίπλα στην άλλη αλλά και στον διάδρομο, με ελάχιστο ελεύθερο χώρο για να κινηθούν και ελάχιστο αέρα. Ένα πανί κρεμασμένο με μανταλάκια σε κάθε κουκέτα, εξασφαλίζει μια υποτιθέμενη ιδιωτικότητα.
Όσο για τις συνθήκες υγιεινής, τραπέζια και σκαμνιά δεν υπάρχουν και οι κρατούμενοι τρώνε πάνω στα κρεβάτια, ενώ ο χώρος διαθέτει μόνο μια τουαλέτα και ένα ντους.
Φυσικά ούτε λόγος ότι υπάρχει η οποιαδήποτε πρόβλεψη για τα ΑΜΕΑ.
Στη συζήτηση που είχαμε με κρατούμενους, -παρουσία του διευθυντή, του αρχιφύλακα και του φυλακτικού προσωπικού-, μας είπαν ότι διαβιούν ο ένας επάνω στον άλλο σε άθλιες συνθήκες σε θαλάμους που είναι άβαφτοι, βρόμικοι και όπου οι σοβάδες πέφτουν στα κεφάλια τους.
Φυσικά ούτε λόγος ότι υπάρχει η οποιαδήποτε πρόβλεψη για τα ΑΜΕΑ.
Στη συζήτηση που είχαμε με κρατούμενους, -παρουσία του διευθυντή, του αρχιφύλακα και του φυλακτικού προσωπικού-, μας είπαν ότι διαβιούν ο ένας επάνω στον άλλο σε άθλιες συνθήκες σε θαλάμους που είναι άβαφτοι, βρόμικοι και όπου οι σοβάδες πέφτουν στα κεφάλια τους.
Π.χ., για έναν θάλαμο 26 ατόμων υπάρχουν μόνο 2 τουαλέτες και 2 ντους, χωρίς δυνατότητα ζεστού νερού σε όλη τη διάρκεια της ημέρας. Εκτός από το μαρτύριο του συνωστισμού και της έλλειψης ζεστού νερού, υπάρχει και το μαρτύριο με τους κοριούς που έχουν πλημμυρίσει τους θαλάμους, και καθώς η απολύμανση είναι ελλιπέστατη το μαρτύριο είναι συνεχές. Ο προαυλισμός είναι σχεδόν ανύπαρκτος λόγω της στενότητας του χώρου, κάτι λιγότερο από 200 τμ. το προαύλιο για το σύνολο των κρατουμένων, ήτοι 220 άτομα.
Επιπλέον ο υπερπληθυσμός εκθέτει τους κρατούμενους σε μολυσματικές ασθένειες και τους μη καπνιστές στις συνέπειες του παθητικού καπνίσματος. Οι κρατούμενοι διαμαρτυρήθηκαν έντονα για την απραξία και ακινησία στην οποία υποβάλλονται καθημερινά καθώς αθλητικές δραστηριότητες, γυμναστήριο, αίθουσα για εκδηλώσεις, ή εκπαιδευτικά προγράμματα είναι ανύπαρκτα με αποτέλεσμα να έχουν έντονη την αίσθηση της απομόνωσης.
Επίσης δεν υπάρχει skype που θα διευκόλυνε την επικοινωνία των κρατουμένων και κυρίως των αλλοδαπών με τους δικούς τους. Η πρόσβαση στο internet είναι απαγορευτική όπως και η δυνατότητα χρήσης κινητού τηλεφώνου. Έτσι η επαφή με τον έξω κόσμο είναι έως αδύνατη αν σκεφτεί κανείς ότι πολλοί κρατούμενοι δεν έχουν επισκεπτήρια και υποστηρικτικό περιβάλλον.
Σίτιση
Σίτιση
Η σίτιση είναι υποφερτή και υπάρχει ξεχωριστό διαιτολόγιο τόσο για τους μουσουλμάνους όσο και για τους διαβητικούς. Καθώς η φυλακή διαθέτει μόνο δύο ξεχαρβαλωμένα ηλεκτρικά κοινόχρηστα μάτια και ως εκ τούτου είναι δύσκολο να εξυπηρετηθούν όλοι εκείνοι που θα ήθελαν να μαγειρέψουν, οι κρατούμενοι ζήτησαν να αυξηθούν τα ηλεκτρικά μάτια. «Αυτή η φυλακή είναι τιμωρητική», μας είπαν. «Μας στερεί απλά πράγματα». Και είναι πράγματι, γιατί αφενός είναι μια φυλακή-χωματερή ανθρώπων και αφετέρου απουσιάζουν στοιχειώδεις υποδομές και εξοπλισμός που θα έκαναν κατ’ ελάχιστο πιο ανθρώπινες τις συνθήκες διαβίωσης.
Ιατροφαρμακευτική περίθαλψη
Οι υπηρεσίες υγείας είναι επιεικώς ανεπαρκέστατες. Το κατάστημα διαθέτει για τις ανάγκες 220 κρατουμένων έναν μόνιμο γιατρό Γενικής Ιατρικής ο οποίος εργάζεται παράλληλα και στο Νοσοκομείο Χαλκίδας, και τρεις νοσηλευτές (2 μόνιμους και 1 με πρόγραμμα του ΟΑΕΔ για 12 μήνες).
Επίσης 2 μόνιμους κοινωνικούς λειτουργούς συν 1 με πρόγραμμα του ΟΑΕΔ για 12 μήνες, και 1 ψυχολόγο. Οδοντίατρος δεν υπάρχει, και όταν παραστεί ανάγκη ο κρατούμενος μεταφέρεται στο νοσοκομείο σιδηροδέσμιος όπου και παραμένει έτσι, με τα χέρια δεμένα πίσω, κατά τη διάρκεια της όποιας επέμβασης. Ο γενικός γιατρός παρέχει υποτυπώδεις υπηρεσίες, και όπως μας είπαν οι κρατούμενοι, για κάθε πρόβλημα τούς δίνει depon (η πανάκεια όλων των φυλακών) και τους προτείνει επίσης να πίνουν νερό.
Σε εξαιρετικές περιπτώσεις μεταφέρονται στο νοσοκομείο. Άλλες ιατρικές ειδικότητες δεν υπάρχουν, ούτε σε μόνιμη βάση ούτε κατ’ επίσκεψη. Οι κρατούμενοι επίσης μας είπαν ότι κατά την εισαγωγή των νεοφερμένων δεν γίνονται εξετάσεις αίματος και κοπράνων ούτε για έιτζ ούτε για ηπατίτιδα, με αποτέλεσμα να νιώθουν μεγάλη ανασφάλεια και ανησυχία. Επίσης δεν υπάρχει διερμηνέας για τους αλλοδαπούς, και τη διερμηνεία την κάνει κάποιος συγκρατούμενός τους, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Μολονότι ο διευθυντής ανέφερε ότι σ’ αυτές τις φυλακές δεν κυκλοφορούν ναρκωτικά, όταν ρωτήθηκε πού μεταφέρονται οι χρήστες, απάντησε ότι μεταφέρονται στο νοσοκομείο…
Προγράμματα κατάρτισης/ εκπαίδευση/ εργασία
Προγράμματα κατάρτισης/ εκπαίδευση/ εργασία
Στο συγκεκριμένο κατάστημα δεν υπάρχει Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας ούτε προγράμματα εκπαίδευσης και δραστηριοτήτων, εκτός από μια μουσικοθεατρική ομάδα 20 ατόμων, 2 φορές την εβδομάδα, την οποία στηρίζουν εξωτερικοί συνεργάτες. Κατά τα άλλα, όπως μας είπαν οι κρατούμενοι, περνούν όλη την ημέρα είτε παίζοντας τάβλι είτε παραμένοντας μέσα στους θαλάμους. «Άνθρωπος που δεν κινείται, είναι νεκρός», μας είπε ένας κρατούμενος, αναδεικνύοντας μ’ αυτή τη λακωνική φράση τις απαράδεκτες συνθήκες εγκλεισμού και απομόνωσης στη συγκεκριμένη φυλακή.
Στη φυλακή λειτουργεί εργαστήριο Στρωματοποιίας-Υφαντουργίας, όπου κατασκευάζονται βαμβακερά στρώματα. Σύμφωνα με τον διευθυντή, 70 στρώματα κάθε εβδομάδα στέλνονται στο ΚΑΥΦ για να τα προμηθευτούν οι φυλακές, παρ’ όλα αυτά, η Πρωτοβουλία από επισκέψεις της σε άλλες φυλακές έχει διαπιστώσει ότι πολλοί κρατούμενοι δεν είχαν στρώματα και κοιμούνταν πάνω στα σιδερένια κρεβάτια...
Άδειες/επισκεπτήρια
Στη φυλακή λειτουργεί εργαστήριο Στρωματοποιίας-Υφαντουργίας, όπου κατασκευάζονται βαμβακερά στρώματα. Σύμφωνα με τον διευθυντή, 70 στρώματα κάθε εβδομάδα στέλνονται στο ΚΑΥΦ για να τα προμηθευτούν οι φυλακές, παρ’ όλα αυτά, η Πρωτοβουλία από επισκέψεις της σε άλλες φυλακές έχει διαπιστώσει ότι πολλοί κρατούμενοι δεν είχαν στρώματα και κοιμούνταν πάνω στα σιδερένια κρεβάτια...
Άδειες/επισκεπτήρια
Σχετικά με τις άδειες, οι κρατούμενοι με τους οποίους συνομιλήσαμε μας είπαν ότι παίρνουν τακτικές άδειες. Ανάμεσά τους όμως δεν βρίσκονταν αλλοδαποί για να έχουμε μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα.
Τα επισκεπτήρια είναι κλειστά (τζάμι-τηλέφωνο). Κατ’ εξαίρεση κάθε Σάββατο υπάρχει «ανοιχτό» επισκεπτήριο για οικογένειες με παιδιά, διάρκειας 30-40΄. Οι κρατούμενοι ζητούν να καθιερωθεί και ένα ακόμη «ανοιχτό» μέσα στην εβδομάδα καθώς ο χρόνος δεν επαρκεί ώστε να έχουν όλοι «ανοιχτό» επισκεπτήριο με τις οικογένειές τους.
Επίσης παραπονέθηκαν για το ότι η διεύθυνση επιτρέπει να τους φέρνουν οι συγγενείς μόνο βραστό κρέας χωρίς κόκαλο. Οτιδήποτε άλλο απαγορεύεται, όπως και τα παπούτσια, τα οποία τους προτρέπει η διεύθυνση να αγοράσουν από συνεργαζόμενο κατάστημα με τη φυλακή. Τι κάνουν όμως όσοι δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα? Με τη λογική της διεύθυνσης, προφανώς μένουν ξυπόλητοι.
Οι κρατούμενοι παραπονέθηκαν επίσης για το ότι η Γραμματεία δεν τους εξυπηρετεί όπως θα έπρεπε. «Είναι τελείως άχρηστοι», είπαν, παρά την παρουσία του διευθυντή.
Η χειρότερη όμως εμπειρία για όλους τους κρατούμενους είναι οι μεταγωγές, μια εμπειρία που τους κρατάει σιδηροδέσμιους όχι μόνον στην κλούβα αλλά και μέσα στη φυλακή καθώς χρησιμοποιείται ως μέσον εκφοβισμού και καταστολής, για να μην διεκδικούν και να μην διαμαρτύρονται οι κρατούμενοι για τίποτα. Διότι το να μεταφέρονται επί ώρες σιδηροδέσμιοι μέσα στην κλούβα, σε έναν στενό χώρο, πάνω σε ένα σιδερένιο παγκάκι είναι κάτι που τους έχει αφήσει βαθιά τραύματα, όπως μας είπαν.
Οι κρατούμενοι παραπονέθηκαν επίσης για το ότι η Γραμματεία δεν τους εξυπηρετεί όπως θα έπρεπε. «Είναι τελείως άχρηστοι», είπαν, παρά την παρουσία του διευθυντή.
Η χειρότερη όμως εμπειρία για όλους τους κρατούμενους είναι οι μεταγωγές, μια εμπειρία που τους κρατάει σιδηροδέσμιους όχι μόνον στην κλούβα αλλά και μέσα στη φυλακή καθώς χρησιμοποιείται ως μέσον εκφοβισμού και καταστολής, για να μην διεκδικούν και να μην διαμαρτύρονται οι κρατούμενοι για τίποτα. Διότι το να μεταφέρονται επί ώρες σιδηροδέσμιοι μέσα στην κλούβα, σε έναν στενό χώρο, πάνω σε ένα σιδερένιο παγκάκι είναι κάτι που τους έχει αφήσει βαθιά τραύματα, όπως μας είπαν.
Συζητήσαμε το θέμα με τον διευθυντή, και μας είπε ότι κι εκείνος συμφωνεί πως ο τρόπος μεταγωγής δεν είναι ό,τι καλύτερο για τους κρατούμενους, και ότι κατά τη δική του άποψη θα έπρεπε να καταργηθούν οι μεταγωγές μέσω αστυνομίας και να γίνονται από το φυλακτικό προσωπικό των φυλακών. Η Πρωτοβουλία επί χρόνια διαμαρτύρεται για τις μεταγωγές και προτείνει μέτρα στην εκάστοτε ηγεσία του Υπουργείου πλην όμως μέχρι σήμερα κανένα μέτρο δεν έχει ληφθεί, ούτε καν έχει αναληφθεί κάποια πρωτοβουλία, ώστε να σταματήσει ο απάνθρωπος τρόπος που διενεργούνται οι μεταγωγές των κρατουμένων.
Η Πρωτοβουλία για τα Δικαιώματα των Κρατούμενων, για μια ακόμα φορά δηλώνει ότι στέκεται στο πλευρό των κρατουμένων και στηρίζει τα δίκαια αιτήματά τους, για αποσυμφόρηση των φυλακών, για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, για εκπαίδευση και ψυχαγωγία, για προαυλισμό, για ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης και υγιεινής.
Απαιτούμε από το Υπουργείο να σταματήσει επιτέλους αυτός ο τιμωρητικός, εκδικητικός «σωφρονισμός» των κρατουμένων και να ληφθούν άμεσα μέτρα τόσο για την αποσυμφόρηση του συγκεκριμένου καταστήματος όσο και για τη βελτίωση των απαράδεκτων συνθηκών κράτησης.
Η Πρωτοβουλία για τα Δικαιώματα των Κρατούμενων, για μια ακόμα φορά δηλώνει ότι στέκεται στο πλευρό των κρατουμένων και στηρίζει τα δίκαια αιτήματά τους, για αποσυμφόρηση των φυλακών, για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, για εκπαίδευση και ψυχαγωγία, για προαυλισμό, για ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης και υγιεινής.
Απαιτούμε από το Υπουργείο να σταματήσει επιτέλους αυτός ο τιμωρητικός, εκδικητικός «σωφρονισμός» των κρατουμένων και να ληφθούν άμεσα μέτρα τόσο για την αποσυμφόρηση του συγκεκριμένου καταστήματος όσο και για τη βελτίωση των απαράδεκτων συνθηκών κράτησης.
Οι κρατούμενοι το μόνο που στερούνται είναι η ελευθερία τους και κανένα άλλο δικαίωμα.
Σύμφωνα με το άρθρο 3 της ΕΣΔΑ, ο υπερπληθυσμός και η έλλειψη στοιχειώδους εξοπλισμού (τραπέζια φαγητού, σκαμνιά, ηλεκτρικά μάτια, ζεστό νερό κλπ), καθώς και υποδομών (προαυλισμός, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, εκπαιδευτικά και ψυχαγωγικά προγράμματα, αθλητικές δραστηριότητες κλπ) συνιστούν απάνθρωπη και ταπεινωτική μεταχείριση, στην πραγματικότητα όμως συνιστούν βασανιστήριο, και στην ουσία απαξίωση της ανθρώπινης υπόστασης.
Άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι η Ελλάδα κατέχει την τρίτη θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε καταδίκες από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων για το 2018».
